De geluidsnormen die zijn vastgelegd in Vlarem II (Vlaams Reglement betreffende Milieuvergunningen) zullen van toepassing zijn op deze windturbine:
| Dag 7u – 19u | Avond 19u-22u | Nacht 22u-7u | |
| Woongebied < 500m van industriegebied | 48 db | 43db | 43db |
| Woongebied > 500m van industriegebied | 44db | 39db | 39db |
Voor een deel van de wijk Battel betekent de nabijheid van de industriezone dus helaas dat de normen 4 decibel hoger liggen dan voor een ander woongebied.
In hun studie geeft Arcadis aan dat ze de windturbine ’s avonds en ’s nachts in gereduceerde modus zullen laten werken, omdat deze anders de normen zal overschrijden.
Deze normen, die zijn vastgelegd in Vlarem II, worden momenteel aangevochten bij de Raad van State. Wanneer de uitspraak zal volgen is op dit moment niet bekend.
Er wordt algemeen gesteld dat 40 decibel overeenkomt met het geluid van een koelkast, en bijgevolg dus ‘best meevalt’. Niets is minder waar, hier zijn immers belangrijke kanttekeningen bij te maken:
- Geluidssterkte verdubbelt naarmate er 3 decibel bijkomt. Met deze informatie in het achterhoofd, roepen we je op nog eens bovenstaande tabel met de Vlarem II-normen te bekijken.
- Het geluid van een windturbine is een zoevend, irriterend slaggeluid. Het repetitieve karakter ervan is net wat irritatie opwekt. Een koelkast produceert een monotoon gezoem, wat veel minder irritatie opwekt.
Je kan het vergelijken met het geluid van water. Ga je kamperen aan een kabbelend beekje, dan produceert dit geluid dat voor veel mensen rustgevend (of zelfs slaapverwekkend) is. Ben je weer thuis en hoor je ’s nachts een lekkende kraan in de badkamer, dan is dit een irriterend, repetitief geluid dat je mogelijk zal wakkerhouden. De lekkende kraan zal mogelijk minder decibels produceren dan het kabbelende beekje, maar zal meer mensen irriteren. - De richtwaarden voor windturbinegeluid zijn uitgedrukt in dB(A), dat betekent dat men het A-weging geluidsfilter gebruikt. In buitenlandse documenten wordt gewaarschuwd voor het gebruik van deze A-weging geluidsfilter voor windturbinegeluid. Windturbines hebben een sterk laagfrequente component en A-weging gaat deze bijdrage grotendeels wegfilteren. Een groot deel van het geproduceerde geluid zit onder de 20 herz en wordt dus niet gemeten. Daarbij draagt lage frequentiegeluid veel verder dan hoog frequentie geluid en wordt minder tegengehouden door (isolatie van) woningen dan gewone geluidsfrequenties. De studie van Arcadis brengt dit niet in kaart en toont dus niet de volledige impact van de aangevraagde windturbine op de omgeving.
- De WHO (Wereld Gezondheidsorganisatie) heeft in 2018 het geluid van een windturbine opgenomen in een lijst met geluiden die hinder kunnen veroorzaken.
Er zijn een aantal specialisten in audiologie en artsen die zich hebben uitgesproken over de geluidsoverlast die windturbines veroorzaken, zoals o.a. audioloog Bart Vinck van de UGent (beluister hier een reportage over geluidshinder n.a.v. windturbines), dr. Jan De Laat, verbonden aan het Leidens Medisch Universitair Centrum (bekijk hier een korte video waarin hij zijn expertise en bevindingen toelicht), en de bekende Nederlandse spoedarts Diederik Gommers (beluister hier een recente podcast over dit thema).
Hierbij enkele van hun bevindingen op rij:
- Voor windturbines van meer dan 200m hoog is meer onderzoek absoluut aangewezen.
- Er is tevens nog veel onderzoek nodig naar wat het effect is van de hinder van een windturbine op de hersenontwikkeling van kinderen.
- Er wordt gewerkt met maximale normen voor wat betreft geluidshinder, maar dit is achterhaald:
- Het aantal decibels hangt immers af van veranderlijke factoren (bv. begroeiing van de bomen, windrichting, …). Wensen we dan toch vast te houden aan het aantal decibels, dan zou dit tijdens de nacht de 35 decibel niet mogen overschrijden.
- Het zou beter zijn te werken met een minimale afstand tussen de windturbine en een woonwijk. Zo mogen in Duitsland geen windmolens worden geplaatst op minder dan 1.000 meter van woningen, terwijl in Frankrijk zelfs een minimumafstand geldt van 1.500 meter. Daarbij geldt in een aantal Duitse deelstaten ook nog dat er geen woningen op minder dan 10 x de tiphoogte van de windturbine mogen staan. Dus bij een windturbine van 230 meter hoog, geen bebouwing binnen een afstand van 2,3 kilometer.
Ter vergelijking: bij de huidige plannen ligt de dichtstbijzijnde woning op 376m en situeert heel de woonkern van Battel en een groot deel van de wijk aan de Oude Antwerpsebaan zich binnen de 1500m van de geplande windturbine.
- Een windturbine produceert niet alleen hoorbaar geluid, maar ook laagfrequente geluiden (infrasoon, <20Hz).
Deze zijn zogenaamd ‘onhoorbaar’, maar wel voor ons lichaam waarneembaar. Het lichaam, dat functioneert als een membraan, zowel voor mens als (huis)dier, vangt deze laagfrequente geluiden op en kan overprikkeld raken. Dit kan leiden tot tal van klachten, zoals een verhoogd stressniveau, verhoogde hartslag, slaapproblemen, tinnitus,
Voor omwonenden die binnen een straal van 500m wonen, ondervindt 27% hier hinder tot ernstige hinder van. Pas vanaf een afstand van 1500m zakt dit naar minder dan 1%.
We merken verder ook een aantal onnauwkeurigheden en inconsistenties in de studie van Arcadis, het studiebureau werkzaam in opdracht van Ecopower.
- De band van 31,5 Hz werd niet meegenomen in de studie, wat wél het geval hoort te zijn.
- Er werd gewerkt met een foutenmarge van 3 decibel, wat een bijzonder ruime marge is voor diegene die de studie uitvoert. Herinnert u zich dat geluid verdubbelt naarmate er 3db bijkomt?
- Bij de beoordeling van mogelijke geluidshinder, gaat Arcadis uit van een masthoogte van 110m, dat is volgens hen een ‘worstcasescenario’. De voorgestelde masthoogte is echter 165m, wat toch een significant verschil is. De studie hoort dus ook de impact en hinder te bekijken op die hoogte, en niet enkel uit te gaan van een andere masthoogte – die volgens hen het ‘ergste’ scenario zal zijn.
